Dijital Evrenin Boyutları

Dijital alanda çok hızlı gelişmeler yaşanıyor. Dijital ile ilgili konularda daha rahat konuşabilmek ve düşüncelerimizi daha doğru bir şekilde ifade edebilmek için bu alana "dijital evren" diyerek sınırlarını belirlemeye çalışalım.

"Dijital Evren" diye adlandırdığımız çerçevenin pek tabii olarak reel evrenden faklı olmadığını hatta onun bir parçası olduğu; böyle bir çerçeve tanımlamanın, dijitale ait gelişmeleri anlatmayı kolaylaştırdığı; bize rahat bir anlatım alanı ve ifade imkânları sunduğu için tercih edildiğini de ayrıca belirtmek gerekir.

Yine aynı şekilde dijital evrenin boyutları dediğimizde, elbetteki reel evrenin boyutlarından bahsetmiş oluyoruz. Konu edilen boyutlarda kullanılan araçların ve yöntemlerin devrimsel dönüşümü, değerlerin kaybolup, değersizliklerden oluşan yeni bir değerler dünyasının oluşması bu boyutları dolayısıyla dijital evreni şüphesiz çok farklı kılmaktadır. Ve bu boyutların devletle olan yakın ilişkisi, dijital evreni tasarlayanların yeni bir iktidar alanını tasarladıklarını da açık bir şekilde göstermektedir. Bizim asıl konumuz olan eğitim alanı da bu boyutlardan bir tanesi olduğundan, bu "yeni eğitim"i açıklayabilmek için önce genel çerçeveye yani "dijital evren"e bakmak gerektiğini düşünüyoruz. Sonrasında dijital devrimin etkisinde eğitim alanında neler yaşanıyor, eğitim nelerden ne kadar etkileniyor ve nasıl dönüşüyor sorularını ele almak mümkün olabilecektir.

Klasik devlet görüntüden ibaret mi kalacak? Yani devletler yerlerini dijital şirket/holding devletlere bırakmak zorunda mı kalacaklar?

DİJİTAL EVRENİN BOYUTLARI (*)

Ekonomi

Dijital evrenin ekonomisinin oluşturduğu piyasa öyle bir piyasa ki burada ticareti yapılan şey; "insanın vadelendirilmesi" işlemidir. Bu da bize insanı sömürme üzerine kurulan bir ekonomik sistem olan kapitalizmin bugüne kadar ulaştığı -bir dilemma olarak ifade edebiliriz- 'en zirve alçak nokta'yı göstermektedir. Bu kapitalizmin bazı parametreleri şöyle sıralanabilir:

1. Tarassut (Dikizleme) Kapitalizmi: Dijital ortamlarda insanların ne yaptığını takip ederek, gözleyerek kâr elde eden kapitalizm.

2. Dijital Para: Yazılımlarla oluşturulan soyut alış-veriş aracı (Manipülasyonlara çok açık hatta bilinçli bir şekilde öyle tasarlanmış).

   1. Dijital para (elektronik para, sanal para)

   2. Kripto para, dayanağı Blokchain, örnek para birimi Bitcoin, Altcoin vs.

3. Vergisizlik/Vergi muafiyeti (Z Kuşağı Meselesi: Z kuşağı diye adlandırdıkları gençlere yönelik yapılan dijital çalışmalardan vergi teşvikleri/vergi almama gibi uygulamalarla bu çalışmaları diledikleri gibi yönlendirme). Böylece gençleri hem kendi tüketicileri ve hem de taraftarları haline getirebiliyorlar.

Ekonomiyle ilgili bu parametrelerin hepsini geniş bir şekilde açıklamak gerekir ancak kısaca şu şekilde ifade edilmektedir: "Bu yeni piyasa öyle bir piyasa ki burada ticareti yapılan şey; insanın vadelendirilmesi işlemidir".

Nihayetinde bu ticaretle;

İnternet şirketleri/dijital şirketler, insanlık tarihinin en zengin şirketleri oldular. Yani artık devletler yerlerini ekonomik gücü elinde bulunduran ve neredeyse hiçbir değer tanımayan dijital şirket/holding devletlere bırakmak üzereler.

Sosyoloji

Artık dijital bir sosyolojiden ve onun aşağıdaki bileşenlerinden söz etmek mümkün görünmektedir. Bu dijital sosyolojiyi öncelikle dikkate alarak ve doğru analiz ederek ancak çalışmalarınızı doğru bir şekilde yürütebilirsiniz. Buna en çok da siyasî çalışmaları dahil edebiliriz.

1. Sosyal medya ailesi

2. Dijital yerli

3. Dijital göçmen

4. Dijital köle

5. Duygular sosyolojisi

6. Dijital manipülasyon

7. Dijital zombilik-dijital mezarlık

Nihayetinde insanlar internette dolaştıkları her anda:

• İzleniyor-gözleniyor

• Takip ediliyor

• Ölçülüyor

• Modelleniyor ve

• Manipüle ediliyorlar

Gariptir ki bu insanın kendi rızasıyla yapılıyor. Gönüllü olarak ruhumuzu teslim ediyoruz. Bu da mahremiyeti kitleler halinde öldürüyor (Privacy uyarılarının ve butonlarının çok olması mahremiyetimizin garanti edildiğini değil mahremiyetle ilgili çok sorun olduğunu gösteriyor diyebiliriz).

Gönüllü olarak neredeyse bütün mahremiyetimizi, aslında ruhumuzu teslim ediyoruz.

Din-İnanç (Dijital Paganizm)

1. Dijital evrenin değerlerini oluşturma ve dijital ortamlarda bu değerlerin ikonlarını üretme ve yaygınlaştırma

2. Sanat ve iletişimin gücünü kullanarak oyun ve benzeri vasıtalarla dijital evreninin politeist dinini (dijital paganizm) yayma

3. Gerçek dindarlığı sulandıran ve zayıflatan sosyal medya dindarlığı

Medya

1. Dijital manipülasyon

2. Algı yönetimi

3. Linç kültürü

4. Büyük Veriyi (Big Data) üreten sosyal medya ve böylece oluşturduğu, sahip olduğu büyük güç.

EĞİTİM

1. Akademik boyut

2. Meslekî beceriler boyutu

3. Sürekli gelişim boyutu

Not: Bu boyutu daha detaylı olarak bu blogda yayımlayacağımız "Dijital Evrende Yeni Eğitim" isimli yazıda bulabilirsiniz.

SAĞLIK

Dijital evrende olmanın açtığı bazı sorunların aşağıdaki rahatsızlıklar olduğu artık bilinmektedir:

1. Dijital Sağırlık

2. Dijital Körlük

3. Otizm

Dijital teknolojinin oluşturduğu büyük imkânlar, sağlık alanını küresel olarak daha büyük bir pazar haline dönüştürmüş, küresel yapay sorunlara, insan eliyle oluşan büyük sorunlara canlıların genetik yapılarına müdahale gibi fıtratı bozan uygulamalarla çözümler aranmaya başlanmış, bu da sonucu öngörülemez durumlar oluşturmuştur.

PSİKOLOJİ

1. İdrak bozulması

2. Dijital Uyuşma

3. Dijital Kölelik

4. Dijital Ruh Sağlığı

   1. Sadizm

   2. Psikopati

   3. Narsisizm

   4. Makyavelizm

Not: Bu boyutu daha detaylı olarak bu blogda yayımlayacağımız "Sosyal Medya ve Psikolojik Rahatsızlıklar" isimli yazıda bulabilirsiniz.

DEVLET

Ezcümle hemen hemen bu boyutlarla oluşturulan sanal (sınırları belli olmayan) devletler karşımıza çıkmaya başladı.

1. Dijital şirket/holding devletler

2. Siber (yeni nesil) terör.

Bu alanda açılan savaşlarla (siber terör) bu konuda çok zayıf ve hazırlıksız olan klasik devletler de zayıflatılmaktadır. Hele de sorgusuz sualsiz bütün her şeyini dijital alana taşıyan devletleri yakın gelecekte büyük tehlikeler beklemektedir. Bu dönüşümlerin hayatı kolaylaştırdığı doğru olsa da dijital sistemlerin içinden çıkılamayacak/ hayatı felç edebilecek krizler yaratma potansiyeli çok yüksektir. Yakın zamanda İran'da benzin dağıtım sisteminin siber saldırı nedeniyle çökmesi bunun en etkili örneklerinden bir tanesidir. Daha büyüğü AA'nın haberine göre 2020 Aralık ayında ABD’de gerçekleşen siber saldırı, "hazine, ticaret ve iç güvenlik bakanlıkları başta olmak üzere çok sayıda resmi kurum ve kuruluşu hedeflemiş" ve son yılların en büyük siber saldırısı olarak tarihe geçmiştir.

Yukarıdaki çerçeveye baktığımızda sonuç olarak şunu söyleyebiliriz ki bütün bu gelişmeler, bizi umutsuzluğa değil daha güçlü olmaya yöneltmeli zor da olsa büyük bir mücadele için azmimizi diri tutmamızı sağlamalıdır. Bu noktada dijital evreni şekillendirenlerin ve kullanıma sunanların iyi insanlar olması, insanlığın geleceği açısından son derece önemlidir. Bunun için iyi insanların her zaman cesur ve çalışkan olmaları, stratejik akılla yol yürümeleri gerekir.

(*) Dijital Evrenin boyutları oluşturulurken The Great Hack ve The Social Dilemma isimli belgesellerden de istifade edilmiştir.